A sutileza do oculto, por Beatriz Maceda


Estás sentada, lendo, escoitando música ou mirando como avanzan as nubes. Soa o teléfono, dubidas se erguerte e descolgar ou  seguir ao que estabas. En cantas ocasións pasamos de atender a chamada. Nese tempo de indecisión nada cambia, só as nubes seguen no seu avance. Cando descolgas quererías non ter tomada esa decisión, seguir lendo e erguer de cando en vez os ollos para ver as gotas de auga que quedan pousadas como pencas na xanela, pero xa está feito, descolgaches, e esa  chamada cambia a túa  vida. Neste caso, a das catro personaxes de Lo que queda de luz, da autora británica Tessa Hadley.


Só precisamos da lectura das dúas primeiras páxinas, para decatarnos do tipo de relación e persoas que son dous dos personaxes, Christine e Alex. 

Un dos catros personaxes que conforma o grupo de amigxs acaba de morrer. Con isto non facemos un spoiler da novela, o sabemos desde o principio.


A morte de Zach, o membro máis vital do grupo, o que sempre organiza todo, coa súa repentina desaparición fai que  saian á luz as debilidades e fortalezas do grupo. Como cada unha delas enfronta o duelo, como o vínculo que creou Zach durante anos evidencia o empeño en rexeitar a soidade, sempre necesaria, e como o seu pasado queda ao descuberto marcando de forma rotunda o presente de todas elas, mais tamén o que está porvir.


A través da vida destes catro personaxes, marcada pola morte do amigo, o pasado con el e o presente sen el, percibimos como as redes, ás veces quebradizas, nas que se sostén a vida en parella, van rachando e deixando ao descuberto verdades que levan anos agochadas, ocultas tralas festas, as xuntanzas, as viaxes. En ocasións, a vida en parella pasa sen que te decates de que só a costume, a comodidade... sosteñen cada comezo de día. Só un acontecemento o suficientemente forte pode sacarte dese adormecer inconsciente, continuo.


A  falta de respecto ao traballo intelectual das mulleres latexa durante toda a novela en frases sutís, posturas corporais, olladas esquivas. 


El no mostraba indiferencia hacia sus estados de ánimo o sus sentimientos, sino sólo hacia sus ideas. Si la amaba, era por lo que ella era inconscientemente. No se oponía a que Christine tuviese opiniones, pero eso no equivalía a que las escuchara como, por ejemplo, hacía con un libro que modificaba su forma de pensar.


Cunha exquisita sutileza na narración, Tessa Hadley mergúllanos nun ambiente, por momentos, opresivo e no que cada personaxe, sostense nunha brillante construción do mesmo. Mais  xuntos mostran as contradicións nas que vivimos. O amor romántico, baleiro, aditivo por cómodo de Lydia, ou o escepticismo de Christie ante ese tipo de amor. Como a arte, a creación pode axudar a construírnos, mais tamén levarnos á destrución.


Tessa Hadley, autora que non publicou até os corenta e seis anos, recibiu en ocasións os comentarios acres dalgún crítico británico polo escenario cotiá das súas novelas. Personaxes de raza banca, clase media acomodada, xa na idade madura e coas fillas e fillos maiores. Eu penso que non é casualidade esta escolla, aí está reflectida a chamada progresía, que xa leva tempo baleira de contido ideolóxico. Aínda obviando este comentario persoal, é inxusto quedarse só con ese aspecto cando les a obra de Tessa Hadley.


Ese escenario, que ela libremente escolle, é a desculpa para, cunha gran mestría e sutileza na narración, diseccionar as relacións humanas, transitar polos lugares máis agochados, escuros e descoñecidos, ate para elas e eles mesmos.


Non é a escrita de Tessa Hadley unha literatura de efectismos. Deixa pegada e cando rematas o libro, ti, como lectora, lembras esa tarde na que mentres escoitabas The Curse de Agnes Obel soou o teléfono.


Lo que queda de luz. Tessa Hadley . 

Tradución de Magdalena Palmer.  

Edt. Sextopiso (2019)



Comentarios