Un ceo cheo de esperanza, por Eli Ríos


Llévame al cielo de Carla Guelfenbein comeza un día de celebración en que "Yo soñaba con poder volar como él algún día. Contaba los tirabuzones de papá, «uno, dos, tres, cuatro», luego sus emprendidas que surcaban las nubes, para desaparecer entre ellas y volver a asomarse formando nuevos bucles y arabescos contra el fondo azul, mientras a mis espaldas oía los vítores, los gritos de exclamación y los aplausos. Ese día papá desplegó todas las piruetas que su viejo Bücker le permitía, mientras el sol descendía haciendo que todo a su alrededor brillara, como si la luz surgiera de su pequeño avión" (páx. 16). E todo remata, ou mellor dito comeza, cun accidente aéreo. Todo cambia. Un segundo, un instante que transforma o futuro.

Emi, a protagonista, séntese responsable da traxedia e tenta suicidarse. A súa familia, entón, decide ingresala nunha clínica, Las Flores, para que asista a unhas consultas médicas. Alí "lo que más me reconfortaba era la noción de no ser la única chica en todo el planeta que había intentado quitarse la vida"(páx. 27). E é aquí, neste "centro de rehabilitación para persoas novas que sofren trastornos mentais", onde coñece outras persoas con reflexións sobre a "normalidade" e sentimentos   semellantes aos dela.


Tal vez constituimos el grupo de chicos a quienes les falta una tuerca. Algo que a primera vista podría parecer una desventaja, pero que a la larga nos hace ser quienes somos (páx. 30)


Las Flores non é unha simple localización. Os espazos ( o Casino, la Sala del Humo, etc), os tratamentos, as horas das pastillas,..., convértense en reclusión e en refuxio ao mesmo tempo.


Lo real era lo que nosotros hacíamos real. ¿Quien podía decir que no lo fuera? Ahí dentro la línea entre lo imaginado y lo vivido desparecía, y aunque el encierro tuviera un alto costo, la nuestra era al fin y al cabo una forma de libertad. Podías inventar tu vida. (páx. 35)


Pouco a pouco imos coñecendo as historias de Domi, Clara, Gabriel, Gogo,..., dunha forma natural na que ninguén pregunta sobre as vendaxes nos pulsos ou sobre as cicatrices na cara. Á narradora non lle interesa o morbo, non. Nin sequera cando "presenciamos" un asasinato homófobo. A narradora foxe da recreación na dor e aléntanos (a nós e ás personaxes) a procurar solucións. Alenta unha narración cargada de simbolismos cara un futuro mellor. E iso só é posible se empatizamos coas persoas protagonistas, se entramos no seu desgarro emocional. Para conseguilo mergúllanos no día a día das personaxes, nos seus sentires e todo cunha precisión e unha linguaxe tan coidada que case nos transporta a esa cadeira na horta onde laretan durante horas. Esa cadeira en Lemuria.

Lemuria é como lle chaman ao anaco de terra, no xardín de Las Flores, en que tratan de facer agromar un cultivo, pero tamén o lugar en que se sospeita que caeu o avión de Amelia Earhart cando tentaba dar a volta ao mundo. E, así, esta viaxe aérea acaba por converterse, nesta novela, nunha protagonista máis. Ela e todas as mulleres que a historia quixo borrar.


... le digo que recuerde a Margot Duhalde, la chilena que piloteó aviones de combate en la Segunda Guerra Mundial y que fue nombrada miembro en la Legión de Honor Francesa; y también a Graciela Cooper, quien, a los diecinueve años, recibió su carné, volando un De Havillan Cirrus de 1930 con un motor que apenas levantaba el avión. (páx. 227)


Voamos con todas elas ao longo das páxinas ata chegar a un ceo aberto cheo de esperanza en que, como di Emi,  así " Nos veo a todos Afuera y sanos. Gabriel, Clara, Domi y yo." Entón, pechamos a última páxina e chega o momento de prender motores, deixarse ir entre as nubes e procurar a nosa Lemuria.





 Llévame al cielo, Carla Guelfenbein, Nube de tinta, 2018





 





Comentarios