O coñecemento comeza no asombro, por Eli Ríos





A verdade é que este libro estaba na morea das lecturas pendentes e sempre había algún que lle pasaba por diante. A idea de ler unha historia sobre adolescentes que participan nun campamento para "desengancharse" das novas tecnoloxías non soaba así moi apetecible. Na miña cabeza xa imaxinaba todo un discurso para demonizar os móbiles e contarnos que terribles son as redes sociais. 


- Pareces una de esas personas que creen tener todas las respuestas- murmuró, mirando a Beatriz con aire pensativo-. Y eso es peligroso, créeme. Todos ignoramos más cosas de las que sabemos. Reconocer la ignorancia es el primer paso para combatirla.

- Oiga, yo sé lo que sé- se defendió Beatriz.

- O quizá crees saber algo que en realidad no sabes...


E, así, cunha losqueada filosófica fina esquecín todos os "para's" que lle apoñía ao libro polas capas para compartir este campamento con Lía e coñecer as persoas que a acompañan nesta aventura a través dos seus ollos e do seu asombro. Para sentir esa rabia de " una tormenta encerrada en el cuerpo de una persona" e gozar da súa transformación a enerxía creadora.


Nesta obra non hai "para's" didácticos ou sentenzas irrefutables, non. Hai preguntas, preguntas e máis preguntas que non teñen respostas unificadoras. Cada quen escolle a súa. Este é un campamento filosófico en que as cuestións da filosofía desde a Antiga Grecia ata a actualidade procuran unha aplicación actualizada, en que cada quen dá, de forma persoal, o primeiro paso para combater a ignorancia non só no nivel do coñecemento senón tamén no persoal e vivencial.


Pero non era unha obra para falarnos de persoas adolescentes enganchadas ás novas tecnoloxías? Era. Si, pero a estas alturas da trama tanto as protagonistas como as lectoras esquecemos a wifi e as conexións porque temos outras preocupacións que nos afectan moi seriamente. Alguén está asasinando paxaros e déixaos no campamento, quen é? Por que desapareceu a encargada? Por que aparecen, día si e día tamén, persoas que representan papeis de filósofos e filósofas? Que está acontecendo neste cantil de Menorca no que só viven burros e paxaros? A narración xa nos "enganchou" de tal forma que nin lembramos as notificacións do instagram ou do whatsapp.


Gustaríame facer un spoiler e contarvos algunha cousiña dese final sorprendente e cheo de miga, pero vou termar das ganas. Aínda así, e antes de rematar, si vou facer un apuntamento sobre dúas personaxes secundarias porque me parece marabilloso o tratamento por parte da autora: os cociñeiros nepalís.


Nun primeiro momento nin sequera teñen nome. Simplemente están alí como curiosidade exótica, ou iso pensa a rapazada, e falan inglés. Esta lingua colonial é moi curioso observar como non serve de ferramenta de comunicación xa que son as dúas únicas persoas que se manteñen en todas as accións e coas que a rapazada apenas se comunica. Ademais, son quen teñen os privilexios! O único teléfono fixo que hai en todo o campamento está no seu cuarto e son os que poden conducir o único vehículo que os une á "civilización". Só a presenza dos cociñeiros a modo de espello mudo é un auténtico revulsivo na narración. Segundo avanza a trama Chandra e Rajiv, os cociñeiros, irán adquirindo máis importancia na trama e non porque cambien as súas actitudes senón porque cambia a mirada, e o sentir, de quen nos conta a historia.


Quizais, todas sabemos que Utopía, como di a protagonista Lía no comezo, é un lugar físico que non existe, pero paga a pena debullar estas páxinas na procura dunha utopía menos tanxible, aínda que máis real.


Alonso, A., Utopía, Anaya, 2019


Comentarios