—Posee
usted talento. Es indudabe. Pero son muchos los que tienen idea al
principio, cuando empiezan. Lo importante es perseverar. En cuanto a
aceptarla aquí, en la Escuela Nacional, creo que existen pocas
posibilidades de que podamos hacerlo. No puedo arriesgarme a
revolucionar mis talleres. No, siga en su taller de señoritas.
Camille
Claudel, naceu o 8 de decembro de 1864 en Francia en plena Belle
Époque. Ela, xunto con Renée Vivien, prolífica poeta coñecida
como a Musa das Violetas, que non tivo ningún problema en
recoñecer o seu lesbianismo e Suzane Valandon, pintora, espírito
libre e considerada unha excéntrica, enfróntanse ás mediocres
consideracións sociais e morais do momento por expresar e defender,
a través das súas obras, un tipo de arte, que segundo parece era
propiedade dos homes.
De
todas elas, Camille Claudel foi a que recibiu o peor trato por
esculpir coas súas mans directamente sobre o mármore, algo que non
eran quen de facer moitos escultores. Como unha muller co pelo
espeluxado, a saia manchada e subida a unha escaleira podía
traballar directamente o mármore! Iso era demasiado viril para unha señorita!
Unha
revista francesa da época apelaba á unión de todas as almas virís
do mundo para loitaren contra a barbarie feminista. Para os homes o
feito de que as mulleres escribiran, votasen, creasen, só podía
explicarse a través de desviacións biolóxicas. Médicos, xuristas
e antropólogos lanzaban arengas a través dos medios de comunicación
de masas (chistes, ilustracións, poemas...), neste panorama as
mulleres escultoras, pintoras, en definitiva, creadoras, reflectían
o medo masculino ante a emancipación da muller.
...Se
me reprocha (¡espantoso crimen!) haber vivido sola...
Camille
Claudel loitou toda a súa vida en liberdade (os últimos trinta anos
os pasou nun manicomio) por ser recoñecida como escultora, non como
a irmá de... ou a amante de..., un recoñecemento que lle foi negado
por usurpar, ao parecer de críticos como o misóxino Bouchot, un
lugar que non lle correspondía, e vivir fóra das marxes que marca a
sociedade patriarcal.
Camille,
a escultora, no seu taller, debuxando, na procura desa peza que
consista nun so punto, nunha soa diagonal, algo tan depurado que
quede reducido a aparencia do movemento. Na que o mármore xa non é
pedra ríxida para, con cada nota do cicel, apareza a poesía que
remexa a nosa alma, que perturbe a nosa mente e nos leve a ese lugar
do que fuximos ou que non quixemos abandonar.
...
hoy hace catorce años que tuve la desagradable sorpresa de ver
entrar en mi taller a dos esbirros armados de pies a cabeza,
provistos de cascos y de botas, que amenazaban en todas direcciones.
Triste sorpresa para una artista; eso fue lo que obtuve en lugar de
una recompensa, suelen ocurrirme semejantes cosas...
Pechou
a porta, as xanelas, quedou soa coas súas derradeiras obras,
destruíndoas coa forza da súa incómoda rebeldía. Levaba días sen
comer, sen ver a luz. Sabía que virían a buscala.
Só
queda un corpo espido no taller, o de Camille Claudel. A escultora.
...la
imaginación, el sentimiento, la novedad, lo imprevisto que surge de
un espíritu desarrollado son cosas desconocidas para ellos, mentes
obturadas, cerebros obtusos, eternamente cerrados a la luz, que
necesitan de alguien que les provea. Le decían: ...”nos servimos
de una alucinada para encontrar lo que buscamos”. Los hay que, al
menos, poseen estómagos agradecidos y serían capaces de dar alguna
compensación a la pobre mujer a la que han despojado de su talento:
¡un manicomio!, ¡no!, ¡ni siquiera el derecho de poseer una casa
propia! Porque debo permanecer en su poder. Es la explotación de la
mujer, el aniquilamiento de la artista a la que se quiere hacer sudar
sangre...
Son
moitas as cartas que escribiu Camille desde o manicomio, cartas que
expresan cunha lucidez que manca, a súa desesperación, a inxustiza
á que foi sometida por ser muller, intelixente e, sen dúbida, a
mellor escultora da súa época.
A
loita non rematou.
(Os
fragmentos das cartas de Camille Claudel desde o manicomio están
recollidos do libro: CAMILLE CLAUDEL da autora Anne Delbée.
Edt. Circe. Tradución de Ana Mª. Moix. 1ª edición, xaneiro 1989)
Comentarios
Publicar un comentario