A editora Urutau comezou
a súa singradura na Galiza hai pouco tempo, pero desde ese momento
non deixou de sorprendernos cunha multitude de publicacións de voces
máis ou menos descoñecidas do panorama poético. Non é o caso de
Vanessa Glemsel (Vigo, 1987). De todo menos descoñecida, tense
percorrido escenarios de todo o país coa súa palabra falada (spoken
word), ben acompañada de Nuria Vil no proxecto conxunto Dúas
gamberras e un micro, ben en solitario. Malia todo este é, si, o
seu primeiro poemario en papel.
Sutura mantén o
estilo propio de Glemsel e por iso nos resulta familiar; quen busque
un grande golpe de remo non o atopará aquí. Algúns dos versos
incluso poden chegar a soarnos a aquelas que a seguimos profusamente
na súa carreira como recitadora. Porén, esta falla de novidade non
supón unha falla de impacto: o poemario constrúese de tal xeito que
á lectora lle resulta imposíbel non se (con)mover, non atravesar as
cicatrices que, debidamente acompañadas polas ilustracións de
Davida, van debuxando un ciclo de supervivencia.
E digo de supervivencia,
porque Sutura é, sen sutilezas, un poemario sobre a dor,
sobre como se fía un discurso de dor. E nela, a nostalxia, a beleza,
o odio, o autoodio e a morte, omnipresente. A autora vai determinando
un camiño no que todo o que se atravesa parece sacado dun ensaio de
Foucault: hai hospitais, escolas, inxeccións, quirófanos, casas que
non son fogares... e a sociedade toda é construída como un enorme
psiquiátrico.
“Miña nai limpaba
os vidros con obsesión maníaca
á espera do evento
que lle dese volta á vida
[todo se
herda]”
Desa represión da figura
poética xorde un impermeable: a construción dun impermeable que
funciona como unha asunción do tráxico, expresándose ás veces dun
xeito case cómico. Nesa asunción pérdese o medo á morte, de aí a
súa presenza nítida e repetida: algo que se menta, constante, non
con furia nin tristeza, senón como unha aresta máis desa traxedia
repetida. Malia todo, o impermeable construído pola voz poética
está convintemente furado, e a través deses buracos atravesa a
vida, como nos atravesa a nós, lectoras, cando a lemos.
A vida é violencia, unha
violencia que se integra en nós desde nenas; que nos estraga e nos
fai estragar. Ao mesmo tempo, a vida recórdanos o defecto, o
insalvable, ese defecto noso que carrexa aínda máis violencia.
Nesta escrita pulcra e explícita de Glemsel, mesmo baixo o aparente
pano da conformidade, hai unha frustración grande nesa loita: como é
posíbel loitar contra ningún deles, se son un destino inamovíbel?
É a nena o defecto e o mundo a violencia? Ou será acaso o
contrario?
Ante toda esta traxedia,
o suxeito poético (ou a suxeito, que diría a autora nun dos seus
coñecidos poemas) vertebra a dor na súa propia carne que se nos
antolla rota, estrema, mais cunha resiliencia que nin sequera parece
partir da vontade, continúa o camiño mentres vomita pousos desta
violencia estrutural. É difícil vivir permanentemente en loita,
pero a aquelas que nacemos marxe non nos queda outra, parece dicir
Sutura. E nese camiño, nese remendar a carne rota por pura
supervivencia, nesa rabia e na crítica que vai despois da rabia,
hai, pese a todo, un manifesto de vitalidade.
“Na orella da
humillación constante e a normalidade imposta
VIVO”
di Vanessa Glemsel.
Maiúscula e negriña,
como a marxe.
Glemsel, V. (ilustracións de Davida), Sutura, Editora Urutau, 2019.
Comentarios
Publicar un comentario