Hai
escritas que se acompañan con rituais necesarios. No meu caso
acontéceme cos libros de Susana Sanches Arins. Nos días da
publicación fuxo, a canto dan os pés, de calquera spoiler.
Tapo as orellas, como as crianzas, e repito "non te escoito, non
te escoito" para non romper a maxia. Esperar que chegue a obra á
libraría coa emoción da noite
de reises. E reservar o
tempo porque sei que o preciso nada máis saia pola porta. Ese tempo
sen teléfono, sen compromisos. Ese tempo só para escoitar os contos
de Susana S. Arins. E volta o verbo escoitar cos ollos, oír na
lectura porque as grandes contadoras, como Susana S. Arins, saen do
papel para transmitirnos a memoria do miúdo. A memoria do cotián,
desas cousas do íntimo das que ninguén fala e que son as
heroicidades diárias como sobrevivir á precariedade ou regresar á
casa despois de sentir o medo no corpo. O privado e o público. O
político desde o persoal. Repensar onde estabamos o día do
accidente do Alvia ou na nevarada de 1987. A narradora, nunha
auto-ficción maxistral, cóntanos que facía ela ese día e nós
tamén queremos saber. E, nese instante, prende a maxia. A faísca
primixenia para sabernos parte da historia. Dentro. Porque a Historia
que se conta nunca é individual: está quen cala e quen obriga a
calar. Tamén quen ofrece as liñas do papel para erguer a voz:
E
deu um nome. E sabia.1
Dezasete contos, dezasete poemas nos que o humor atravesa as palabras para nomear o que non existe. A nosa historia na voz que vén desde o tempo no que "Um torques de areia separava o manto azul da terra. E no norte chocava nuvens um imenso Pindo que da nossa aldeia não parecia assim tão crescido. Nunca eu pensara que o mundo pudesse ser tão extraordinário" (páx.140) ata os outros máis próximos nos que:
eu voto na rúa
porque está proibido2
E
o sorriso conxélase nos finais sorprendentes. O frío instálase
entre as costelas e case doe ao respirar. "O conto é, para mim,
o equivalente da poesia, mas em prosa", di a autora. A poética
da narración e a narratividade da poesía conxúganse para premer na
dor da conciencia. Pensar ou respirar? Aterecidas, e case afogadas,
escoitamos a voz da narradora axotándonos: "Todas
sabemos contar. É sentar e escrever frases, umas atrás das outras.
Como quando falamos. Início,
desenvolvimento e
desenlace. Problema e solução"
(páx. 77). E tu contas e eu conto, e temos un problema e buscamos a
solución xuntas porque diso se trata, de non abandonarnos na
narrativa. A narradora regresa sempre a buscarnos para protexernos do
frío e cunha bombona de osíxeno. O humor e a sororidade. Crer na
palabra da compañeira aínda que o alzheimer poboe as memorias.
Sobrevivir ás violencias arrancándoas dos espazos sen aire, dos
silencios, para construír outros novos nos que "Rimos
as duas. Comportadinhas e cumpridoras das leis" (páx.135). E, incluso, para recuperar outros que habitamos desde as
marxes " porque
nesta manhã, a cidade é nossa"
(páx. 74).
Sobrevivir ás violencias coa
ferramenta da retranca na narración colectiva porque a alegría de
vivir é o motor desta novela. De vivir, si, pero desartellando as
estratexias que manipulan a memoria histórica ou invisibilizan as
violencias. Cambiar o foco para cuestionar a intimidade, as
situacións sociais, culturais, etc, para crear novas formas de amar,
de relacionarnos e de ofrecer referentes nos que poder repensarnos.
E pecho a última páxina sendo
consciente que a transmisión seguiu o seu destino, prendeu. A
lembranza das traxedias colectivas, da memoria histórica, da neve na
pel ou a das mulleres que cambiaron o día da festa. Quizais, algún
día, contarei algunha destas historias e direi que lla escoitei a
Susana S. Arins nun lugar no que tu contas e eu conto e todas
contamos porque todas sabemos contar. E a maxia da literatura oral
escrita en papel continuará o seu camiño.
Susana
S. Arins, Tu
contas e eu conto,
Através editora, 2018
1
páx.62
2
páx 138
Tu contas e eu conto de Susana S. Arins por Eli Ríos
Reviewed by segadoras
on
08:45:00
Rating:

Ningún comentario: