Vértigo de Joanna Walsh por Emma Pedreira


Prodúcenme unha certa ansiedade as transparencias. Eses postulados que ás veces adoita quen escribe para abrir buracos dentro da narración polos que deixar pasar algunha opinión e entrever algo de vida real. Podería dicirse que aínda teño por concretar se me gusta ou non o voyeurismo literario. Ás veces complementa a lectura, ás veces é deostable por innecesario. 
 
É en Vértigo esta transparencia un algo que ten que ver coa voz narrativa e non coa autora per se, Joanna Walsh (U.K, 1970), e isto o que procura é unha sensación fluída de continuum narrativo que se logra a pesar de estar ante unha pequena colección de relatos.
A vertixe, esa falta de facer pé entre tanta confesionalidade envolvente sen unha premisa establecida, é quen de desbordar á muller que fala, que semella chantada firmemente no solo e a argumentar, relato tras relato, cun estatismo propio de escultura. 
 
A muller que fala sen mesura é silente se a ollamos desde fóra. Só pensa, vive, case non interactúa, observa, penetra no adentro de quen fala e de quen ve. Pode coller a voz doutras mulleres sen deixar de ser ela mesma. Vai desde o sentimento de exclusividade cun vestido novo e caro do primeiro relato ata a angustia da infidelidade asumida ou a desidia maternal de algún dos outros. Todas as mulleres son esta muller con verborraxia que describe sen pararse en ningún detalle dos corpos cos que convive, que desbota o artificio e que pasa por un filtro emocional todo canto vai percibindo. É unha retransmisora.
Non interesan os nomes, os lugares, os datos concretos. Unicamente o relato e a expresión do que está a acontecer, nun presente que vai pasando pola boca depuradora da muller que conta. 
 
Quieta desde a observación das primeira liñas, esta desacougante narradora observa como todas as mulleres forman parte da mesma muller e nelas quixera desdobrarse para atinxir todas as posibles vidas. E, dalgunha maneira, faino, xa que cada relato abrangue desde unha perspectiva diferente a mesma voz, o mesmo ton monocorde que ás veces torna marteleante e sentencioso na cabeza de quen le, esgotador e apremante ao mesmo tempo, do que non podes afastar porque neste obsesivo movemento pendular das palabras podes recoñecer un algo de alteridade.

El vértigo es la sensación de que, si me caigo, no caeré sobre la tierra,
sino en el vacío”

O que importa en Vértigo non é o que os relatos contan senón o que van deixando tras de si e esa fame que nos leva ao seguinte, por moi mancada que a lectura nos vaia deixando. As impresións, máis que as historias, son o realmente táctil neste conxunto e case todos os relatos levan o título dun momento emocional realmente duro para o ser humano (Vértigo, Ahogo, Claustrofobia). Esta nomenclatura é necesaria –dentro da súa concisión- para poder despegar dunha historia e ir cara á seguinte cunha predisposición ditada de antemán. A autora diríxenos, fainos cómplices, lévanos por territorios mallados de tanto que se trataron con anterioridade mais cun deseño pulcro e delicado que os fai diferentes. E aí queremos estar, por moito que nos perturbe o contido e a forma, case tanto como a muller que fala, facendo pé nas augas que nos devoran e arrastran.

Joanna Walsh, Vértigo, Periférica, 2018


Comentarios