Eu
era unha picariña e Marica Campo era mestra en Xove. Viviu ao
principio nas Gulpilleiras, ao lado da escola unitaria onde estudara
miña mai, na Rigueira, antes de poñerse a restaurar a casa do
Torrillón, uns quilómetros máis arriba, nun emprazamento moi
semellante ao dun castelo... Polo menos iso era o que se me
asemellaba a min. Marica visitábanos adoito na casa de meus avós, e
como moradora dese castelo incipiente que o meu propio avó Eusebio
restaurara, ela mesma era unha doncela, tan fina, tan elegante e
bela... E tiña o cabelo máis rizo que eu vira nunca, cousa que me
poñía fachendosa por comparación (aínda que por aquel entón eu
aínda andaba alisando no meu!)...
Era,
desde logo, unha rara avis por aqueles confíns da Mariña
luguesa, unha alfaia de acibeche -alí onde tanto se estilaban as de
ouro chapado!- que nos encantaba: daba as clases en galego, facía
“cousas de rebeldía, víñalles tan ben en Xove!” Isto dío miña
mai, María Lozano, mestra no concello do lado, en Viveiro, quen leu
os primeiros textos teatrais escritos por Marica e incluso lle botara
un cabo nas revisións do galego. E montou co seu alumnado O
premexentes non pode cos paxaros rebezos (ou memorias dun escribano),
a súa segunda peza teatral para público infantil.
Lembro
á mestra nas súas visitas á nosa casa da Aguieira e á xente amiga
da “comuna” da Ponte do Carro sorrinte e moi chistosa cando
falaba, e cun punto de melancolía nos ollos cando calaba. Fume de
tabaco polo medio dos rizos e recendente como as flores da lila.
E
lembro á escritora sabia e bondadosa cando eu xa era unha
adolescente de instituto e me empezaba a gustar a poesía e o
xornalismo... Ela descubriume á Pizarnik, á Pallarés! Un día veu
á miña casa en Viveiro para un traballo de Lingua: unha entrevista
coa poeta Marica Campo. Eu lera con devoción Tras as portas do
rostro, escoitábamos seguido as súas letras nas cancións de
Fuxan... Cando publiquei o Libro de Alicia Marica veu á miña
presentación e eu lembrei aquela tarde tarde así:
“O
destino tece ás veces fermosas redes de casualidades ou de
causalidades, como diría Cortázar. Hoxe está á miña beira a
amiga Marica, primeiro premio Fiz Vergara, que me coñeceu cando eu
era unha pícara, e que foi unha das primeiras escritoras ás que
admirei (aínda que non tiven consciencia de que ela era unha
Escritora, con maiúsculas, ata o bacharelato). Lembro unha tarde,
nun exercicio escolar, unha entrevista, na saliña dos libros da miña
casa en Viveiro. Marica fumaba e era a de sempre pero ao mesmo tempo
non, coroábaa unha misteriosa aura...
Ou
era quizais que a lectura dos seus poemas fixeran espertar en min un
estraña inquietude? Eu sentada na acolledora alfombra verde e ela no
sofá. Eu que quería saber a que se refería nun verso do seu libro
e ela que se facía de rogar:
“aí
chos deixo”, dicía o poema
-Aí
che deixo o que, Marica? Son as cousas que lle queres devolver a
alguén?
-Pode
ser
-Son
bicos?
-Quizais
-Son
desexos?
-...
Quedei
remoendo naquilo que ela non quería dicirme, ela que sempre
explicaba todo! E hoxe, como aquela tarde que non esquecerei, se
alguén me preguntara que significa tal verso ou tal outro,
seguramente faría o mesmo que Marica.”
A
"flor" favorita de Marica é a hedra. E como a hedra,
aquilo que nos deixa pouso escala ata os lugares mentais menos
previsíbeis. Máis aló da mestra rebelde, da escritora admirada e
da articulista militante está a amiga xenerosa. Todo o mundo sabe
que Marica está sempre aí. Igual non se pode dicir moi alto porque
a pobre debe ir cansa de andar de acó para aló! Pero é de xustiza,
do mesmo xeito que é de xustiza que este V Día das Galegas nas
Letras sexa para ela. Unha desas persoas coas que podes contar
sempre, desas que se enumeran cos dedos dunha man e aínda sobran. E
non só para unha presentación ou para o prólogo dun libro, que foi
a sorte que eu tiven, ou para dar a cara por unha causa...
Durante
anos eu contei tamén co cariño de Marica nas visitas á miña avoa
Elsa, á miña bisavoa Alicia e a meu avó Eusebio cando a soidade da
aldea facía os días longos e as noites frías. Por iso, e por todo
o demais, Marica é tamén parte de min, da miña aldea e das miñas
raíces e, aínda que non nos vexamos habitualmente, sei que me
habita como unha liana de hedra, a súa adorada non-flor.
Comentarios
Publicar un comentario