A Nosa Señora das Letras da man da Tecelá en Outono por Marga do Val

A Nosa Señora das Letras 2018, Marica Campo, sabe da Tecelá en Outono, con ela mantén un diálogo desde que o mundo é mundo, xa que as conversas sorpéndennos no camiño, veñen penduradas do vento, para que as avivemos como lume novo, isto é o que leva facendo sempre Marica Campo. Tiña casa propia, marchou fóra e viviu algún tempo en casa alugada, retornou, dona das chaves do tempo, e habitou os cuartos para non volver marchar. No seu cuarto propio hai paxaros que saben que son merlos, paporroibos ou poupas; hai gaiolas ceibes dun destino triste; hai flores que saben quen son, como a camelia veciña que lle vai mostrando como muda o clima; sabe das plantas ventureiras dos camiños e dos froitos, de amoras e de arandos, da herba abelleira e do fiuncho; sabe das árbores da terra, de vedraios castiñeiros, e das que viñeron para ficar como a catalpa. Gustaríame un día ir apañar con Marica Campo as herbas de San Xoán, volver camiñar na súa compaña o seu Val do Mao e determe en cada terrón de terra, en cada bechiño, en cada planta, determe en cada unha das palabras que existen para cada cousa, determe en cada cousa e nos seus nomes, fuxindo con Marica dos xenéricos. A Nosa Señora das Letras, é a Nosa Señora das palabras, que viven e alentan nos xardíns dos seus escritos, que brincan nos seus versos ou agardan silenciosas nas gabetas dos relatos para o futuro. A casa de Marica Campo é a lingua, que alimenta cada día, é a lingua coa que intenta comprender o mundo, explicalo; coa que intenta comprenderse e explicarse, e de todo isto sabe a Tecelá en Outono. Marica Campo tamén é a que procura que a súa casa, a nosa casa teña espazo, presenza, porque a casa de Marica Campo é a nosa casa, por iso estamos aquí, segadoras ou non, convidadas para termar da casa grande, desde o cuarto de Marica.

É unha sorte que partille connosco a súa comprensión do mundo, que explique estes momentos que vivimos, que nos ofreza as visións de outras lecturas, de filmes ou de música, faino desde a xenerosidade de quen escribe para manter a lingua viva nos medios de comunicación. Isto é o que desexo lembrarlles que a Nosa Señora das Letras colabora cos medios de comunicación e que eu levo anos lendo as súas columnas. Marica Campo comezou como columnista no Diario da Mariña, durante dous ou tres anos, un día á semana, polos oitenta. Na actualidade podemos ler, desde hai dez anos ininterrompidamente, todos os venres, un artigo seu en El Progreso e Diario de Pontevedra. Cada dous meses, agora, antes unha vez ao mes, colabora con Terra e Tempo dixital. Marica Campo foi columnista na desaparecida A Nosa Terra, onde tamén tiven a fortuna e o privilexio de escribir, onde moito aprendín, escribindo e lendo; as nosas colaboracións eran cada quince días, ás veces, había algún cambio e coincidiamos no mesmo número, outras tiñamos como compañeiras a Luísa Villalta, Pilar Pallarés ou Marta da Costa. Lembro de ter falado con Luísa Villalta de dialogarmos a través das nosas columnas, queriamos facelo desde o xornal, non foi así, o que si ocorría era que nos chamabamos para ver que tema iamos tratar, tamén o que nos parecía, tamén nos liamos os artigos, moitas veces, antes de mandalos. Daquela falábase moito por teléfono, non se empregaba tanto o correo electrónico e as conversas eran case diarias. Con Marica Campo teño falado moito, agora non tanto, perdemos o costume do teléfono e os tempos mudaron e semellan andar máis a correr, con ela cheguei a dialogar desde as columnas algunha vez, lembro especialmente un texto seu que me gustou moito e que creo que explica moi ben como entende Marica Campo a Literatura e, en xeral, a cultura e o saber: moito nos chega en herdanza e aboia constantemente, a literatura é un palimpsesto, as nosas obras conservan as pegadas de obras anteriores, ás veces borradas artificialmente, ás veces sabemos de onde nos chega ese xeito de xuntarmos ideas máis palabras, outras non somos conscientes no momento da escrita e, tempo despois, desciframos o legado nunha lectura de nós mesmas. Marica Campo nun texto fermosísimo falaba dos palimpsestos das nosas avoas, as vellas colchas de tiras. Así é como entendo a obra de Marica Campo desde a xenerosidade de quen se recoñece herdeira e volve poñer os mitos a andar de novo, desde a xenerosidade de quen vai legando luciñas no palimpsesto para que as palabras se transmitan e o lume se manteña aceso na casa común, na casa propia.

A poeta e narradora sabe que termos medios de comunicación propios é necesario, por iso formou parte do grupo das persoas promotoras do semanario Sermos Galiza, alí estivo, explicando polo país, o mesmo que canta, Miro Casabella, este proxecto e a súa necesidade. Sei que cada sexta feira, as lectoras e lectores, de El Progreso agardan o artigo semanal de Marica Campo, que a súa é unha sinatura imprescindíbel, que a súa opinión conta, que é necesaria. Eu tamén leo estes artigos, para seguir a marcha do mundo, da dureza do día a día, de como a podemos ir virando.

Haberá que reunir os artigos de opinión de Marica Campo para sabermos das conversas coa Tecelá en Outono, para confirmarmos como a autora do Val do Mao cre no pobo galego, como lamenta o pouco que nos queremos, a autoestima que nos falta, como nos di: “Termemos de nós, interesémonos polo noso, para querérmonos, queréndoo”; para concordarmos coa mestra e pedagoga que defende a educación e sabe que na transmisión de valores éticos está o cerne da convivencia e da felicidade. Haberá que ler todos os artigos da poeta para entrarmos de verdade, tras as portas do rosto, e aprendermos das súas palabras de como lle chama a cada cousa polo seu nome, da precisión para falar, por exemplo, da empatía. Haberá que ler todos os artigos da narradora para atoparmos fermosas historias como a dese aparente garaxe de bloques, á beira da igrexa de Santa María da Atalaia en Laxe, que nos descobre unha realidade fóra das crónicas oficiais, que descobre quen trepa a terra doutro xeito, quen viaxa saíndo da autoestrada marcada e quilometrada. Haberá que ler os artigos da cidadá, comprometida co feminismo e con esas outras partes da sociedade menos favorecida, co seu sentido común, a pé de rúa, que pensa de onde vén a súa roupa, das mans explotadas cada día, que nos fala das súas lecturas e que as actualiza para explicarnos o mundo en que vive, para entendelo, con todas as súas contradicións, desde a barbarie da manada e da xustiza, da loita sandinista á actual Nicaragua, até a implicación das marcas de roupa naquel suceso que xa tiñamos esquecido de Blangadesh.

A Nosa Señora das Letras non só poetiza, tamén denuncia, e lévao facendo anos. Da man da Tecelá en Outono, Marica Campo peta nas nosas conciencias.

Marga do Val