Verdades en cru por Arancha Rodríguez Fernández

Fotografía Paula Gómez del Valle

Após unha primeira foto no Instagram dalguén, con algúns versos recollidos de Galgos, decidín adentrarme na poesía de María Martínez Bautista (Madrid, 1990) coa curiosidade amable coa que me inmiscúo sempre na literatura daquelas da miña xeración: con esa mistura de orgullo e curiosidade sociolóxica. Orgullo de que esa etiqueta de millennial, tan connotativa, se desdebuxe con grandes talentos que non teñen vergonza en facer selfies ao tempo que escriben libros marabillosos (porque non, non son excluíntes). Curiosidade, porque penso que hai algo que nos conecta a todas as que experimentamos este momento tan líquido e violento desde unha xuventude longuísima e ás veces limitante. Algo terrible e visceral. Como este Galgos.

Nesa edición sinxela e preciosa, como todas as de La Bella Varsovia, agroman versos tamén extremadamente sinxelos, nunha simpleza buscada. María Martínez Bautista explora neste poemario o núcleo de todo o que conforma a nosa identidade, comprendendo este conxunto como algo que vai desde as flores do noso xardín á hora da sesta dos nosos pais. É nese intervalo de minuciosidade, de fixarse no detalle extremo e convertelo nun poema, no que a voz poética se somerxe no celme do seu propio ser (e, quizais, de todos).

Na procura desta identidade compartida, conformada polas historias máis pequenas (sempre as máis importantes), a voz poética desenvolve unha sensibilidade polo natural, amosando un vencello coa propia natureza en base ao que nos une: unha ignorancia primitiva, unha supervivencia necesaria, unha sorte de inocencia orixinal. Hai nestes versos algo animalístico que os fai aínda máis honestos na súa procura das verdades nucleares. Aínda que manquen, como as figuras esqueléticas dos galgos.

A un tempo, esta supervivencia mínima convive coa reflexión sobre o que nos fai como somos: hai un constante conflito coa descrición da identidade que parece chocar coa delicadeza dos versos. A autora preocúpase tamén por traer continuamente a infancia e o seu eco, nesta busca do porque, unha infancia vulnerábel pero activa, na que os momentos de soidade resultan nas primeiras descubertas, nas primeiras sensacións.

Qué tristes son los barrios

donde nunca he vivido

y las casitas donde nunca he sido.

Porque son tan punzantes

otras vidas posibles. (p.27)

Cun aquel de Pizarnik, María Martínez Bautista consegue penetrar nas raíces de moitas cousas, unhas raíces compartidas por algunhas nós, e outras que descobren unha voz curiosa e particular que nos convida a enfrontarnos cunha vida descrita desde as historias máis pequenas. Esas que son sempre tan simples e tan violentas. Tan verdade.

-Galgos, de María Martínez Bautista, foi publicado por La Bella Varsovia en 2018.