É
posible que na súa concepción inicial, o conto oral contase con dous niveis de
comprensión diferentes por mor da mestura de públicos á hora de narrar. Dicía
Bruno Bettelheim na súa Psicanálise dos contos de fadas, que sentaban a
escoitar ao mesmo tempo crianzas e maiores e os contos eran os mesmos para
unhas e para outras; a mesma boca ensinaba e deleitaba, adoutriñaba e facía
rir. Por iso nenas e adultas non comprendimos do mesmo xeito o concepto de
fada, de princesa ou de bruxa, polo menos antes e despois da pubertade. Por iso
non cremos a estas alturas –nin deberiamos de facelo a outras- naquilo de
comeron perdices, a felicidade e demais. Ás nenas amosóuselles o camiño a
seguir; ás adultas a consecuencia.
Desde
Perrault, os Grimm ou Andersen, os contos de fadas de tradición oral europeos
quedaron fixados na escrita e, polo tanto, os seus estereotipos xa atoparon un
corpus co que argumentar o que se pretendía de nenos e de nenas. Logo veu Walt
Disney e multiplicou esta desfeita. E as nenas quixeron ser princesas, fadas,
as perdices e todo o pack.
Non
foi até mediados do século vinte que se propuxeron outras lecturas dos contos
populares, como a de Tanith Lee para a Branca de Neve, os poemas de Anne Sexton
para o seu marabilloso poemario Transformations ou o Story Hour de Sara
Henderson Hay, onde as autoras tratan de desmitificar a subordinación imposta
ás nenas e esa busca do príncipe azul na que han basear toda a súa vida. E
despois, a seguir agardando cíclicamente ensinar o mesmo que aprenderon á súa
descendencia.
Angela
Carter (Sussex,1940-Londres,1992) xa propuxera na súa Bloody Chamber (traducida
como La cámara sangrienta por Minotauro) unha revisión feminina e feminista dos
contos clásicos, desde a Carapuchiña, Barbazul, O gato con botas ou a Bela e a
besta, onde as voces femininas teñen son propio, rebotante, importancia e
solidez e os personaxes masculinos son subsidiarios. Unha lectura
recomendabilísima pero na que non nos queremos deter se non é como banzo para
chegar á entrega póstuma dos Contos de fadas de Angela Carter (Impedimenta,
2016), unha colección de contos de tradición oral na que a autora investiu gran
parte da súa curta vida.
Viaxeira
e escoitadora vocacional, a súa escrita neste caso é unha colleita de máis dun
cento de contos que percorren as voces femininas de case todos os países do
mundo, do leste ao oeste e de ambos os dous hemisferios e que teñen como eixo
común narradoras e protagonistas femininas. As historias que nos educaron como
submisas e infantilizadas na tradición coñecida até o de agora, en Carter, na
súa fenomenal colleita case que universal, amósanos guerreiras, armadas, decisivas
sobre a nosa sexualidade, fertilidade e feminidade. Sen pasar a penas polo veo
da súa característica escrita, Carter é só testemuña e amanuense do escoitado e
transmitido para chegar a darnos un libro de peso, divertido e duro, de
princesas e raíñas, ás veces críptico e tribal, meigas e fadas que non son
contrapunto senón chave principal e donas de cada discurso. Un libro dos que
non deberían moverse da cabeceira, de ler aos poucos e moitas moitas veces.
Angela Carter: Contos de fadas.
Contos de fadas
Reviewed by admin
on
16:17:00
Rating:

Ningún comentario: