Todas as mulleres que fun

SEGADORAS X SEGADORAS

Fotograma de Todas as mulleres que fun.

Por Eli Ríos

Andrea Nunes e Raquel Rei crean no 2008 o grupo poético-musical As Candongas do Quirombo a través do cal xeran as imaxes que acompañan este poemario.

Podería destacar a importancia desta creatividade experimental na que a poesía escrita se reinventa impresa en sucesivos fotogramas. Podería, tamén, falar da intertextualidade (María do Cebreiro, Chus Pato, Ana Romaní…) coa que, a autora, xoga deconstruíndo o suxeito para erixir outro colectivo feminino como quen tece un fío tras outro até chegar á peza final: un poemario-matria. Podería, sen dúbida, ademais, chamar a atención sobre a temática na que o mundo simbólico se alza ben lonxe do capitalismo, da falta de consciencia ecolóxica e a contrafío do sometemento. Podería, filoloxicamente falando, analizar os recursos e técnicas que a poeta domina á perfección para artellar, páxina a páxina, un poemario como Todas as mulleres que fun.

Podería facer todo o anterior pero… non quero! Porque hai escritas que nos abren portas a moitas persoas que experimentamos esta forma de expresión artística. E, este, é o caso.

Xa sabemos que aquilo que non se representa non existe. Entón, se desexamos visibilizar a figura da muller podemos colocala como protagonista e suxeito do texto. A idea estaría ben se non fose porque a linguaxe é falocéntrica nas propias estruturas, é dicir, esa hipotética relación binaria nos xéneros, ao final, non é máis do que unha clara estrataxema que exclúe o feminino. O poemario de Andrea Nunes é devastador nese sentido: o imaxinario masculinista non existe!

Todas as mulleres que fun son historias de mulleres contadas por esas mesmas mulleres cunha linguaxe emancipadora sen filtros de ningún tipo. Tratan as relacións coa nai, coa literatura, co cinema, a violencia cotiá, etc., dando orixe a unha cosmovisión feminina desde a mesma xénese. A identidade feminina para “describir o comezo” (p. 65) no que “teño que nomear cada unha das túas vértebras”( p.33) edificando un universo simbólico desde o suxeito colectivo feminino “porque esta Matria constrúese logo de perder o medo” ( p.67). E o eixo que nos acompaña, ao longo desta Matria, é o desexo feminino, autónomo e consciente. O afectivo e o erostismo articulados literariamente no estético alí onde “o rito comezaba núas, léndonos” (p. 47).

Pecho o poemario e colócoo no estante sabendo que as palabras non quedan presas nas páxinas. Elas irán chamando polas compañeiras e, algún día, mostraránnos mancheas de versos ás que entramos, pola porta aberta por Andrea Nunes, na procura de novas linguaxes e descubrimos que é posible

“ Retorcer as palabras e rillar entre os dentes

berros púrpuras”

(p.21)

Andrea Nunes Brións: Todas as mulleres que fun. Compostela: Corsárias, 2011.

>> RELACIONADO: O valor da colleita, por Belén Martín-Lucas.