![]() |
Susana Sánchez Aríns |
Por Susana Sánchez Aríns
A
maternidade, vista do ponto das mães, é uma dessas grandes ausentes
no repertório literário galego, cousa lógica, se atendemos á
(minguada) presença feminina nesse repertório. Por isso
agradecem-se textos que abordem essa temática, e de entrada merecem
ser celebrados.
Até
que os lemos.
Haverá
quem diga que é por não sermos mães nem termos intenção de o
ser. Mas não. É por aguardarmos deles sensações que não nos são
transmitidas, questionamentos que não encontramos, análises não
realizadas, tabus que não são tocados e mesmo literaturizações
que não achamos. E a decepção acompanha a leitura enquanto esta
avança.
Beatriz
Gimeno perguntava-se há pouco se a maternidade mudou para seguir
a ser o mesmo discurso prescritivo obrigando-nos a ser mães, embora
mães modernérrimas.
E
esta lampedusiana sensação é que me estremeceu durante a leitura
de Maternosofía.
A
base da decepção está na leviandade: a autora para em conflitos
superficiais que mantenhem ocultos os substanciais, os que afectam à
configuração da identidade das mulheres e ao mantemento da ordem
social no seu conjunto. E isto contado desde o feminismo
práctico (pág.
34).
Inma
López Silva constrói o seu discurso em base á dicotomia que
preside este artigo: a sua racionalidade perante ao cacarejado
instinto maternal com o que somos educadas e coagidas as mulheres
desde tempos imemoriais. E é marcada a obsessão em não deixar que
a gravidez anule ou embote esse seu espírito lógico. Não animal.
Não mulheril. Esta oposição recorre todo o texto: E malia non
sentir esa emoción inexplicábel da que falan as sentimentais, e ser
capaz dun xeito perfectamente racional de describir o que sinto...
(pág. 75).
Mas,
insistimos, esse conflito não deixa de ser banal, evidenciando no
avanço do discurso a asunção como naturais de toda uma série de
atitudes e comportamentos, nunca questionadas, e que em realidade,
apontalam e fortalecem a discriminação estrutural das mulheres.
Um
exemplo, só. Sobre o sexo do bebé: Un neno facilitaríame non
pelexar de aquí a quince anos polo sitio
para gardar zapatos. Unha nena daríame a opción de falar
moito e ben do feminismo
práctico e ben entendido. (pág. 60, itálicos da
nossa responsabilidade). Zás, anos de luita feminista abatidos em
174 caracteres. Caracteres racionais, por enquanto.
A
autora constrói-se, ademais como uma muller nova, criada na
Europa do presente, traballadora e cun certo acceso á cultura
(pág. 95). É dizer: branca, ocidental e burguesa. E isto não seria
mais que a descrição duma realidade identitária se não marcasse
também uma perspectiva eurocêntrica sobre muitas das questões
tratadas. E quiçás isto é o pior-logrado no livro. A autora pode
questionar determinadas práticas pós-puerperais, como a da
lactância materna, mas os argumentos transluzem um despreço a
outras maneiras de ver o mundo que ferem na leitura: O exemplo
indubidábel, que non sei por que non se nos ocorreu antes, son as
nais das tribos bosquimás e de todas as culturas suramericanas que
para a ONU son subdesenvolvidas e para o Gurú exemplos de
comportamento. (pág. 94). Não, as crianças não morrem em
Angola ou Bolívia polas suas mães aleitá-las ou carregá-la messes
ao lombo. As altas taxas de mortalidade infantil tenhem outras
causas, bem visíveis para mentes racionais. Razonamento complexo que
é exclussivo das ocidentais, seique: quizais sexa só unha
cuestión contemporánea e occidental, tan dados como somos a
complicarnos a vida co pensamento complexo en lugar de expor a nosa
pura e simple supervivencia. Pero non somos animais. Ou non só
(pág. 86).
Quando
a autora esquece a frivolidade, ofrece-nos textos fermosos, como o
titulado Pan con Art; porém não pode evitá-lo, e esvara-lhe
a literatura das mãos por entre os dedos da futilidade. O pão
engorda.
Enfim,
que se a maternidade moderna consiste em ocultar a gravidez no
trabalho para que não nos tenham por flébeis, queixar-nos de que
não haja saldos para roupagens pre-mamás, gostar do tocólogo
garrido e castelão-falante, duvidar entre escuitar Mozart ou Beatles
para estimular o bebe, sem questionarmos a distribuição das
responsabilidades parentais e laborais, o capitalismo marcante de
hábitos e condutas, o tratamento que a medicina oficial faz da
prenhez ou as maneiras de educarmos crianças, quase melhor cultivar
o instinto anti-maternal.
Se
esta é a sabedoria que traz a maternidade, escolhemos a ignorância.
Inma
López Silva: Maternosofía ou o embarazo da escritora primípara.
Editorial
Galaxia 2014.
Sentíndoo moito por esta primípara , e deixando claro que falo dende o respeto que merece como muller, nai e ser humano (nesa orde) non podo máis que estar dacordo coa reseña. O mires por onde o mires, non hai por onde collelo.
ResponderEliminarPoderiamos meternos a falar do brutal etnocentrismo desta muller, pero case me tira máis a sua confusión entre o que pode ser unha intención humorística ( voulle dar ese voto de confianza) e o que quedou nunha argumentación cun nivel de superficialidade e frivolidade máis axeitado para un capítulo de "Sex and the City" que para reenfocar a maternidade, que, dito sea de paso, non ten moitos enfoques posibles por moito que turremos en reinventar a roda.
Grazas, Susana, por poñer palabras, que suscribo case ao cen por cen, ao despropósito do libro que comentas. Aínda que so lin un pedazo, un pequeno capítulo, non vin máis que xenreira, quizáis por non ter sido quen a autora de disfrutar a perna solta do instinto. Viva o instinto! Viva o instinto maternal! (ja, ja, ja)
ResponderEliminarGostei moitísimo da túa reflexión e das túas apreciacións. Eu, nai de dúas, non atopei ningún lugar común. E as miñas preocupacións distaban e distan moito das desta suposta moderna e revulsiva maternidade... Incluso me sentín agredida por certas descualificacións. Non son menos moderna, nin da caverna, nin de ningures, por aleitar os meus pequenos mamíferos uns meses... Logo de ler tantos parabéns polo libro e tanta crítica laudatoria xa pensei que eu toleara. Está ben que tamén se dea outra visión coa cal moitas e moitos concordamos.
ResponderEliminarLin, por cuestións profesionais, o folletín Memoria das cidades sen luz (ou algo así). Deille unha segunda oportunidade e intentei ler New York, New York, e aí si que xa me quedou bastante clara a superficialidade das reflexións da súa autora.
ResponderEliminarA maternidade como decisión persoal , e libre
ResponderEliminarA maternidade desexada sin necesidade de xustificacións
Eu quere ser nai, ti non queres ser nai.
A maternidade como algo meu, precisamente porque son muller
A maternidade como opción persoal e libre
ResponderEliminarA maternidade desexable e sin necesidade de xustificacións
Eu quero ser nai, ti non queres ser nai
A maternidade coma algo propio, porque son muller